Scars volgelingen
 
Islam en kritiek erop zijn omgeven met allerlei vormen van politieke gevoeligheid. Enerzijds valt een hele zaal stil zodra een komiek over de islam begint.* Anderzijds voelen we een oneindige angst voor escalatie van het conflict als we de gematigde moslims niet ‘aan onze kant’ weten te houden. Daarom hierbij een wat luchtigere poging om hedendaagse politieke correctheden – die ons afleiden van een goede analyse van de situatie – aan de kaak te stellen.

De 'vervangtruc'

Soms snappen we vaak gehoorde uitspraken pas echt goed als we het een verblindend woord, zoals ‘islam’, vervangen door een heel ander woord. Stel je voor dat een grote groep fanatische fans van Scar (de slechterik) uit De Leeuwenkoning tot de conclusie komt dat het goed is de bestaande harmonie te verwerpen en te vervangen door een duisterder, meer ‘Scarristisch’, rijk, door henzelf ‘Leeuwenkoninkrijk’ genoemd. Stel dat zij de wapens op zouden pakken en zouden gaan vechten tegen de gevestigde autoriteiten, met als doel van het Leeuwenkoninkrijk een echte staat te maken. Stel dat de ‘aanhangers van Scar’ – al dan niet in de ter plaatse courante vertaling – luidkeels ‘Be Prepared’ zingend aanslagen zouden plegen. En niet voor de grap. Doodserieus. Zouden wij dan moeite hebben met de volgende uitspraken?:

• “Radicale De Leeuwenkoningfans bedreigen onze moderne samenleving”;
• “Gedachtegoed terroristen is sterk geïnspireerd door passages uit De Leeuwenkoning”;
• “Kijkers van De Leeuwenkoning moeten te allen tijden blijven nadenken over de morele consequenties van hun daden.”

Zouden wij daarentegen de volgende uitspraken zinnig vinden?:

• “Dit zijn geen De Leeuwenkoningfans. De meeste van hun slachtoffers houden ook van De Leeuwenkoning”;
• “We moeten de ‘Scarristen’ niet in associatie brengen met De Leeuwenkoning. De Leeuwenkoning is een mooie film, met een liefdevolle boodschap”;
• “Verreweg de meeste De Leeuwenkoningfans zijn niet gewelddadig. Daarom kun je niet zeggen dat De Leeuwenkoning kan inspireren tot geweld.”

Nu heeft Scar bij mijn weten geen radicale volgelingen buiten het zojuist door mij geschetste gedachte-experiment. Gelukkig maar. Maar zou de wereld stilvallen zodra een dergelijke groep van Scarristen zou opstaan? Ik hoop het niet. Toch is dat wel wat we doen met ISIS. Natuurlijk is een islamiet boos als iemand zijn religie ‘verkeerd’ opvat. Moeten we daarom het gesprek laten stilvallen? Integendeel, me dunkt. Laten we met open vizier met de ‘Mufasaristen’ en de Scarristen in gesprek treden en werken aan openheid, tolerantie, en wederzijds begrip.




* Komiek Jim Jefferies laat na een reeks van kritiek op andere godsdiensten het woord ‘Islam’ vallen. De hele zaal viel abrupt stil voor een ogenblik. Het cruciale moment is hier terug vinden aan het begin. Helaas heb ik de introductie met de andere godsdiensten niet online kunnen vinden. ** Be prepared, een van de beste Disneyliederen aller tijden.