Stelt u zich het volgende voor: Over precies twee weken staat op uw agenda het tentamen “Strafprocesrecht” gepland. Hierdoor besluit u om te gaan studeren in de bibliotheek van het KOG. Bij aankomst gebeurt iets vreemds. De schuifdeur van de hoofdingang wil niet open gaan. Wat krijgen wij nou denkt u, ‘Heb ik eindelijk, na lange tijd, een dag vrijgemaakt om te gaan studeren, is het KOG opeens dicht.' Nee hoor, een medestudent wijst u op het nieuwe ‘vingerscan’-systeem dat onlangs op het KOG is ingevoerd. Voortaan, als u het KOG wilt binnentreden, dient u uw vinger te scannen. Et voilà, u mag het KOG binnentreden! Nu weet de examencommissie ook dat u netjes aanwezig bent op het KOG om wellicht hard te studeren.

Gelukkig betreft het voorgaande maar een fictieve situatie. Veel studenten zouden het vanwege privacy-redenen niet prettig vinden om constant hun vingers te scannen teneinde toegang te krijgen tot het KOG. Het hiervoor geschetste voorbeeld is echter niet ondenkbaar. Zo moeten Leidse studenten tegenwoordig wel hun vingers scannen om het Universitaire Sportcentrum Leiden te betreden. Dit geldt niet alleen voor Leidse studenten, maar ook voor studenten van de Technische Universiteit Delft, de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit van Tilburg. “Maar maakt u zich hierbij geen zorgen!” roepen de betrokken instanties. De database van de betrokken instanties laat immers alleen templates van de vingerafdrukken zien en geen fysieke vingerafdrukken. 

Ook op de werkvloer ziet men het systeem van de vingerscan steeds vaker terug. Zo bleek onlangs uit een artikel in Het Financieele Dagblad dat uitzendbureau Tempo-Team wekelijks 20.000 verificatiemomenten bij verschillende bedrijven uitvoert om te controleren of de uitzendkrachten van Tempo-Team ook daadwerkelijk aan het werk zijn. De uitzendkrachten van Tempo-Team moeten bij bepaalde bedrijven voortaan hun vingers scannen alvorens zij aan het werk gaan. Deze handeling dient vervolgens ook te geschieden nadat de uitzendkrachten van Tempo-Team klaar zijn met hun werk. De rechtvaardiging hiervoor ligt volgens Tempo-Team gelegen in het vergemakkelijken van de administratieve lasten. Maar moet de burger wel blij zijn met het systeem van de vingerscan? Want is de privacy van een burger ook daadwerkelijk beschermd bij het scannen van een vinger? En hoe zit het als er een strafbaar feit is gepleegd bij een bedrijf? Mag de werkgever in dat geval de vingerscans van zijn werknemers op bevel doorgeven aan de Officier van Justitie? Op dit moment uiteraard niet, want aan de Officier van Justitie komt immers nog geen bevoegdheid toe om vingerafdrukken bij een bedrijf op te vragen.

Maar wat als een bedrijf in een civiele procedure vingerafdrukken van een van zijn werknemers gebruikt om deze werknemer aansprakelijk te stellen voor schade die is veroorzaakt door de werknemer? Dit zijn allemaal vragen die ons te wachten staan bij het gebruiken van het systeem van de vingerscan. Het is naar mijn mening verstandig om eerst te zorgen dat de privacy van de betreffende persoon die zijn of haar vingerafdruk moet laten scannen gewaarborgd wordt voordat men gaat werken met vingerscans. Daarnaast moet ook voorkomen worden dat kwaadwilligen de mogelijkheid krijgen om misbruik te maken van het systeem van de vingerscan.