HVG Law behoort tot de top van de Nederlandse advocatuur en het notariaat. Ook staat het bekend om haar internationale karakter en maatschappelijke betrokkenheid. Freek Lugtigheid maakt deel uit van de praktijkgroep Corporate & Commercial en is werkzaam binnen de sectie ondernemingsrecht van HVG Law. Hij richt zich voornamelijk op internationaal vennootschapsrecht en contractenrecht. Wienke Havinga is werkzaam binnen de praktijkgroep Mergers & Acquisitions van HVG Law. Zij is gespecialiseerd op het gebied van fusies en overnames, vennootschapsrecht en herstructureringen. Beiden zijn momenteel werkzaam op de Dutch Legal Desk in New York. Wij spraken hen over de werksfeer binnen HVG Law, uitdagingen en hoe het is om werkzaam te zijn bij een buitenlandse vestiging van een gerenommeerd advocatenkantoor.

Hoe zijn jullie bij HVG Law terechtgekomen, wat sprak jullie het meest aan?

Wienke: Eind 2014 ben ik bij HVG Law begonnen, direct na mijn studie rechten en aaneensluitende master ondernemingsrecht in Nijmegen. Tot mijn afstuderen werkte ik als student-medewerker bij een ander kantoor, maar ik wilde graag naar het westen toe en de M&A (mergers and acquisitions) praktijk in. Via een tip van een partner die bij HVG Law had gewerkt, ben ik bij HVG Law terechtgekomen. De klik met HVG Law bleek tijdens de soliciatiegesprekken groter te zijn dan die bij andere kantoren. Ik voelde me meteen op mijn gemak; de mensen en de open sfeer sloten perfect aan bij wat ik zocht in een kantoor. Tijdens mijn studententijd heb ik rondgekeken bij diverse kantoren. Ik heb deelgenomen aan veel kantoorbezoeken en uiteindelijk bij twee verschillende kantoren stage gelopen. Voor mij was het vooral belangrijk dat de personen met wie ik sprak goed bij me pasten en de praktijk interessant was. Fusies en overnames doen alle grote kantoren, maar de strategische alliantie met EY Tax maakt het werken bij HVG Law uniek. Dit speelde zeker een grote rol in mijn keuze.
Freek: Ik heb eerst de bachelor rechtsgeleerdheid in Leiden afgerond, in die tijd was ik tevens lid van JFV Grotius. Tijdens mijn bachelor ontdekte ik mijn interesse voor civiel recht, en in het bijzonder het ondernemingsrecht. Ik heb vervolgens deze twee werelden gecombineerd: ik ben de master civiel recht gaan doen in Leiden, waarna een master ondernemingsrecht in Rotterdam volgde. Voordat ik aan de masters begon heb ik tevens het bestuur gedaan van de zustervereniging van Grotius, de JFR in Rotterdam, waar ik de functie van commissaris externe betrekkingen bekleedde. Doordat ik verantwoordelijk was voor de sponsoring maakte ik kennis met uiteenlopende advocatenkantoren. Daarnaast heb ik ook op andere manieren kennisgemaakt met de advocatuur: ik ben werkstudent geweest bij een aantal kantoren en ik heb meerdere stages gelopen en business courses gedaan. Uiteindelijk heb ik, zoals Wienke ook al benoemde, het kantoor gekozen waar ik de beste klik bij voelde: HVG Law. Die klik was gelukkig wederzijds, en na ruim vijf jaar zit ik hier nog steeds naar volle tevredenheid. Wat ook wel iets zegt, is dat in de partnergroep van HVG veel 'home-grown' advocaten zitten – advocaten die hun carrière bij HVG Law zijn gestart én zijn gebleven.

Wat is de kern van jullie werkzaamheden, en waar ligt de grootste uitdaging?

Wienke: Momenteel werk ik vier maanden in New York en ben ik actief in dezelfde praktijk als Freek. In Nederland werk ik in de fusie- en overnamepraktijk, in een team van tien advocaten - and counting - dat opereert in Utrecht en Amsterdam. Mijn thuisbasis is Utrecht, maar ik werk met regelmaat in Amsterdam. Mijn werkzaamheden bestaan vooral uit het begeleiden van grotere ‘mid-market’ overnames en opvolgende herstructureringen. Als een bedrijf een ander bedrijf overneemt, is er natuurlijk ook wat voor nodig om deze te laten integreren in de andere onderneming. Mijn praktijk is al met al echt een adviespraktijk. Een grote uitdaging is het vertalen van bevindingen van andere secties richting de cliënt. Als M&A-advocaat ben je in een overname de eerste contactpersoon van de cliënt; degene die het gehele proces overziet en bij wie de vragen van de client, maar ook de input van collega's,  binnenkomen. Je functioneert dan ook al 'spin in het web'. Dit is echter ook gelijk wat de praktijk heel leuk maakt; mijn vak is erg divers en ik heb veel contact met cliënten en collega's van andere disciplines.
Freek: Ik werk bij de afdeling Corporate and Commercial, een chique woord voor ondernemings- en contractenrecht. Dit is ondernemingsrecht in de meest brede zin van het woord, eigenlijk alles wat met Boek 2 (Burgerlijk Wetboek red.) te maken heeft passeert de revue. Mijn portfolio bestaat voornamelijk uit grotere klanten/multinationals, die bijvoorbeeld een nieuw project willen uitrollen. Vaak heeft dat een grensoverschrijdend/internationaal karakter. In die hoedanigheid word ik dan ingeschakeld om mee te denken en om te beoordelen dat wat zij voor ogen hebben juridisch te realiseren valt. Dat is vaak een grote uitdaging: een cliënt heeft met zo'n project een specifiek doel voor ogen dat niet altijd juridisch haalbaar hoeft te zijn. Wij maken vervolgens de vertaalslag naar wat juridisch haalbaar is. De uitdaging daarbij is ook dat, omdat het dus vaak een multinational betreft, een project gelijk in meerdere landen tegelijkertijd wordt uitgerold en je te maken hebt met het recht van die landen. Je moet dan rekening ermee houden dat het recht in die landen enorm kan afwijken van het Nederlandse recht. In zekere zin ben ik de spil tussen de verschillende teams in alle landen en mijn collega’s van het globale EY Law netwerk. Zo werken wij samen met veel teams in alle verschillende landen waarin een dergelijk project wordt uitgerold.

Hoe is het om als onderdeel van het rotator-programma op een grote buitenlandse vestiging te werken (zowel zakelijk als privé)?

Freek: In Nederland deed ik hoofdzakelijk hetzelfde werk, Corporate and Commercial. Wel had ik al veel Amerikaanse cliënten, maar nu zit ik dichter op het vuur. Doordat er nu geen tijdsverschil meer is, en ik ook geografisch aanzienlijk dichterbij zit, is het makkelijker om fysiek te meeten of te bellen. Verder is er voor mij zakelijk niet heel veel veranderd, maar ik denk dat dat voor Wienke wel anders is.
Wienke: Dat klopt zeker. Eerst even ter introductie van het rotatorprogramma: HVG Law heeft, via Donahue & Partners, Dutch desks in New York, Chicago en San José. Vanuit HVG Law gaat iedere vier maanden een andere collega naar New York als 'rotator'. Daarnaast zijn er ook rotatorplekken in Chicago en San José. Momenteel ben ik de rotator in New York. In juni ga ik weer terug naar mijn Nederlandse praktijk, die dus uit fusies en overnames bestaat. Dat is hier heel anders. In New York ben ik voornamelijk betrokken bij internationale herstructureringen. In Nederland werk ik ook aan herstructureringen, maar meestal in het kader van een transactie. Deze vier maanden geven me de kans om meer te leren over de internationale aspecten van herstructureringen. Terug in Nederland zal ik me weer op de fusie- en overnamepraktijk storten, maar wel met een diepere kennis van corporate internationale projecten. Zakelijk sluit dit programma dus heel mooi aan bij mijn praktijk in Nederland. Maar het privé-aspect is misschien nog wel mooier. Ik mag deze vier maanden in een appartement van kantoor wonen, praktisch naast het Empire State Building. Ons kantoor is gevestigd op Times Square, dus 's ochtends wandel ik via Broadyway naar kantoor, wat geweldig is. Op kantoor zelf is er een grote juridische en fiscale internationale desk van EY. Op de verdieping hangen overal vlaggetjes van landen die door collega’s vertegenwoordigd worden. Iedere week zijn er ‘drinks’ met de hele desk waardoor je mensen van over de hele wereld leert kennen; waarmee je buiten werk om ook leuke dingen gaat doen. Het is een geweldige ervaring om hier in New York te zijn.
Freek: Hier kan ik me alleen maar bij aansluiten. Privé is het geweldig om te wonen en te werken in een wereldstad zoals New York. Het bruist en leeft, er is zoveel te doen. Omdat ik hier iets langer zit kon ik mijn eigen woonlocatie uitkiezen. Ik heb ervoor gekozen om op loopafstand van kantoor te wonen. Het is heel bijzonder om elke ochtend, met een bak koffie, door de straten van New York naar kantoor toe te lopen. Dat geeft meteen genoeg energie voor de rest van de dag. Na werk staan er vaak ook nog activiteiten in de stad gepland, er valt hier natuurlijk zoveel te zien en te beleven. Wienke: Toen ik net was aangekomen keek ik mijn ogen uit. Het was heel gaaf, maar ook overweldigend. Ik woon en werk op misschien wel de drukste plekken van New York, dus dat was een flinke cultuurshock. Vrienden en familie hebben me wel eens gevraagd of deze vier maanden niet eenzaam zijn; zo ver van huis. Maar dat is absoluut niet het geval. Je zit op een internationale desk met veel mensen in exact dezelfde positie, waardoor je snel mensen leert kennen met wie je ook buiten werk dingen onderneemt. Laatst waren we bijvoorbeeld nog met een grote groep naar een comedy-show op Broadway. Een fantastische ervaring.

Hoe onderscheidt HVG Law zich volgens jullie van de competitie? Wat maakt HVG Law speciaal?

Wienke: HVG Law heeft de voordelen van een groot en klein kantoor ineen. Ik heb zelf jarenlang in Utrecht gewerkt, op een kleinere vestiging van HVG Law. Door de verschillende vestigingen van HVG Law in Nederland heb je wel het sociale aspect, het werk en het netwerk van een groot kantoor, terwijl onze vestiging in Utrecht niet per definitie groot is. Tegenwoordig werk ik ook in Amsterdam; de afwisseling tussen verschillende kantoren is vooral erg leuk. Verder krijg je bij HVG Law heel snel eigen verantwoordelijkheid . Hierin word je wel goed begeleid - je wordt niet meteen in het diepe gegooid - maar er wordt je veel vrijheid gegeven en het is mogelijk om redelijk snel je eigen praktijk op te bouwen. Bij collega’s zie je dan ook dat ze binnen vier à vijf jaar een sterke zelfstandige positie hebben opgebouwd binnen het kantoor, en een eerste contactpersoon zijn voor diverse cliënten. Daarnaast is natuurlijk onze strategische alliantie met EY Tax uniek en voelbaar in ons werk. Als wij bijvoorbeeld een groot project willen uitrollen, schakelen we met gemak diverse afdelingen van EY in. Dat geeft een groot saamhorigheidsgevoel. Iedereen is heel vriendelijk, open en behulpzaam naar elkaar toe.
Freek: Daar stip je een goed punt aan: ook voor mij is de sfeer echt onderscheidend. Ik denk dat als je de kantoren onderling vergelijkt, dat maar weinig waren zó open en toegankelijk zijn, in eigenlijk alles. De mensen die hier werken maken echt het verschil. Hard werken wordt overal wel gedaan, maar je werkt dan toch het liefst in een open, ongedwongen sfeer en met mensen waarmee je een goede band hebt. Wij zijn dan ook gewoon een heel hecht team. Geen enkele afdeling is een eiland op zichzelf. Ondanks de snelle groei van HVG Law en de huidige omvang van kantoor, ken ikzelf vrijwel iedereen persoonlijk. Ondanks dat we qua omvang bij de grote kantoren horen, hebben we de goede persoonlijke connectie onderling weten te behouden. Dat maakt HVG Law voor mij zo uniek.

HVG Law is bij de Gouden Zandlopers onlangs genomineerd voor een CSR-award (het genomineerde kantoor of organisatie heeft actief bijgedragen aan een gezondere, veiligere, meer diverse en of duurzame samenleving; het genomineerde kantoor of organisatie heeft maatschappelijke verantwoordelijkheid in zijn/haar DNA). Op welke manieren uit deze maatschappelijke betrokkenheid van HVG Law zich?

Wienke: Deze maatschappelijke betrokkenheid uit zich op meerdere manieren. HVG Law is bijvoorbeeld een van de oprichters van Pro Bono Connect, een platform dat bemiddelt tussen maatschappelijke organisaties die juridische hulp nodig hebben, en advocatenkantoren die pro bono juridisch advies willen verlenen. HVG’ers kunnen zichzelf aanmelden om pro bono advies te geven; veel advocaten hebben ook de behoefte om iets terug te geven aan de maatschappij. Zo snijdt het mes eigenlijk aan twee kanten. Op kantoor zijn er ook diverse initiatieven om milieubewuster te zijn. Zo letten we bewust op energie- en papierverbruik. Ook worden er zoveel mogelijk milieuvriendelijke producten ingekocht en stimuleert het leasebeleid het leasen van milieuvriendelijkeauto’s. Op deze wijze draagt HVG Law haar steentje bij aan een groenere toekomst. Verder kunnen wij via de strategische alliantie met EY deelnemen aan allerlei ‘social responsibility campaigns’ van EY. Zij organiseren in een groot aantal steden vrijwilligerswerk, waar diverse HVG’ers zich al bij hebben aangesloten. Dit is eveneens een heel toegankelijke manier om iets terug te geven aan de maatschappij.
Freek: Er zijn inderdaad tal van initiatieven die worden ontplooid. Van het uitleggen wat een advocaat doet op basisscholen, tot het geven van keuzevakken op hogescholen. Het is heel divers. Ook wordt eigen input erg gewaardeerd. Er is volop ruimte om je ideeën te ontwikkelen, ook tijdens werktijd. Sterker nog, nieuwe ideeën worden zelfs enorm gestimuleerd.

Hoe kunnen studenten het best kennismaken met HVG Law?

Freek: Er zijn tal van mogelijkheden: van kantoorbezoeken tot inhouse- en bedrijfsdagen. We hebben tevens de jaarlijkse masterclass naar New York, een heel bijzondere manier om kennis te maken met HVG Law. Zelf vind ik het vooral belangrijk dat je bij jezelf te rade gaat of de advocaat bij je past, en zo ja, erachter komt welk type kantoor dan goed bij je zou passen. Elk kantoor heeft zijn eigen cultuur, en de beste manier om die te ervaren – en daarmee dus te achterhalen of je met een kantoor de klik hebt die ik eerder noemde – is simpelweg om stage te lopen. Dat kan bij ons het jaar rond, op alle afdelingen. Wienke: Voor wie tijdens zijn studieperiode een stage niet uitkomt vallen ook de inhouse dagen aan te raden. Dit zijn heel toegankelijk dagen, waarop de sfeer van kantoor nadrukkelijk naar voren komt. Ammarens (ammarens.lijcklama@hvglaw.nl), onze recruiter, staat er ook altijd voor open om een kennismakingsgesprek in te plannen met bijvoorbeeld een paar advocaten. Vaak zegt een gesprek met een advocaat al enorm veel. Naar wat voor soort studenten is HVG Law vooral op zoek? Freek: Ik denk niet dat er een doorsnee type student bestaat waarnaar wij specifiek op zoek zijn. Binnen onze afdelingen is de diversiteit hoog, en ik denk dat dat een direct gevolg is van het feit dat we geen specifiek keurslijf hebben waaraan studenten dienen te voldoen.
Wienke: Natuurlijk is het belangrijk dat je goed bent, maar een goede klik met de mensen en het kantoor is minstens zo belangrijk. We kijken dus ook naar de mens achter de cijfers. Mocht je geen ‘straight A student’ zijn, maar wel andere activiteiten hebben ondernomen die jouw kwaliteiten en persoonlijkheid onderschrijven, dan kan je alsnog bij ons passen. Zoals Freek al heeft gezegd; de mensen die hier werken maken het verschil.