Professor Kinneging is hoogleraar
rechtsfilosofie. Daarnaast is hij vaste columnist bij NOVUM. Binnenkort
verschijnt zijn boek 'De onzichtbare maat' over God, natuurrecht en de staat.
Wat
is uw belangrijkste karaktertrek?
Bedoel je de belangrijkste goede, of de
belangrijkste slechte karaktereigenschap? Vroeger heette dat respectievelijk
deugd en ondeugd, maar dat zijn we vergeten; ik vraag me regelmatig af wat dat
zegt over onze tijd… Hoe dan ook, de bescheidenheid dwingt me over mijn deugden
te zwijgen. Mijn schaamtegevoel verhindert me over mijn ondeugden te beginnen.
Wat
is uw favoriete eigenschap in anderen?
Ik neem aan dat het nu gaat over een goede
eigenschap. Want spreken over een favoriete slechte eigenschap in anderen zou
Machiavellistisch zijn. Ik moet het antwoord schuldig blijven, want de juiste
maat is een combinatie van verschillende deugden.
Wat
is de belangrijkste eigenschap van een jurist?
Daarop is een helder antwoord mogelijk:
rechtvaardigheidsgevoel.
Wat
is uw favoriete bezigheid?
Iemand zei eens dat er drie soorten mensen
zijn: mensen die vooral in materie zijn geïnteresseerd, mensen die vooral in
mensen zijn geïnteresseerd, en mensen die vooral in ideeën zijn geïnteresseerd.
Ik behoor overwegend, maar zeker niet uitsluitend tot de laatste categorie.
Wat
is uw voorstelling van de grootste ellende?
Wat is erger: het Revolutionair Tribunaal
tijdens de Franse Revolutie of de Showprocessen onder Stalin? De vraag zou
moeten zijn: leren we iets van ellende of is ze volkomen zinloos. Aeschylus
zegt ergens in de Agamemnon: pathei mathos. Lijden loutert. Dat is zeker
ook waar.
Wie
is uw favoriete schrijver?
Ook daar is een helder antwoord op mogelijk:
Plato.
Welk
fictieve personage bewondert u het meest?
Hoe kun je nou een fictief personage
bewonderen?
Wat
is uw favoriete wet?
Seneca zegt ergens: behandel je mindere zoals
je door je meerdere wilt worden behandeld. Of zou je dat geen wet noemen, maar
een beginsel?
Welk
levend persoon bewondert u het meest?
Ach, waar zijn de helden gebleven? Ik bewonder
vooral dode mensen, vrees ik.
Wie
uit de geschiedenis zou u wel willen zijn?
Ik ben niet erg jaloers aangelegd.
Welk
wetsartikel zou u willen afschaffen?
Een groot deel van het bestuursrecht. Ik
geloof in de noodzaak van een veel kleinere staat. En ik heb het volste
vertrouwen in straf- en civielrecht, mits geaard in een levend moreel besef.
Aan
welke eigenschap heeft u een hekel?
Een flink aantal. Maar favoriet is, geloof ik,
hoogmoed gepaard aan onwetendheid. Een veel voorkomend ondeugdencomplex.
Wat
is de meest overgewaardeerde deugd?
De aardigheid. Dat is de deugd die overblijft
als je alle andere vergeten bent.
Wie
is uw favoriete componist/muzikant?
De periode van, zeg, Monteverdi tot Schönberg.
Als je ziet wat tegenwoordig voor muziek doorgaat, slaat je de schrik om het
hart. Wat een neergang. Idem dito in de schilderkunst, de beeldhouwkunst, de
literatuur. Ach jee. Hoe komen we dat ooit weer te boven?
Wat
is uw favoriete reis?
De reis van het leven.
Welke
historische figuren veracht u het meest?
Augustinus zegt: haat de zonde, maar heb de
zondaar lief. Ik probeer niemand te verachten zonder als gevolg daarvan alles
wat er gebeurt met de mantel der liefde toe te dekken.
Wat
is uw favoriete arrest?
Ik prefereer arresten die kleine
rechtsfilosofische traktaatjes zijn boven arresten waarin nauwelijks
filosofisch wordt geargumenteerd. Dus: die van het Supreme Court en het
Bundesverfassungsgericht zijn me liever dan die van de Hoge Raad der
Nederlanden.
Wat
is uw motto?
Via nec voluntas.
Verschenen in de NOVUM van april 2018