NOVUM questionnaire met Andreas Kinneging

Geschreven door Nathan Oosthoek op 09-04-2018

Professor Kinneging is hoogleraar rechtsfilosofie. Daarnaast is hij vaste columnist bij NOVUM. Binnenkort verschijnt zijn boek 'De onzichtbare maat' over God, natuurrecht en de staat.  

Wat is uw belangrijkste karaktertrek?
Bedoel je de belangrijkste goede, of de belangrijkste slechte karaktereigenschap? Vroeger heette dat respectievelijk deugd en ondeugd, maar dat zijn we vergeten; ik vraag me regelmatig af wat dat zegt over onze tijd… Hoe dan ook, de bescheidenheid dwingt me over mijn deugden te zwijgen. Mijn schaamtegevoel verhindert me over mijn ondeugden te beginnen.

Wat is uw favoriete eigenschap in anderen?
Ik neem aan dat het nu gaat over een goede eigenschap. Want spreken over een favoriete slechte eigenschap in anderen zou Machiavellistisch zijn. Ik moet het antwoord schuldig blijven, want de juiste maat is een combinatie van verschillende deugden.

Wat is de belangrijkste eigenschap van een jurist?
Daarop is een helder antwoord mogelijk: rechtvaardigheidsgevoel.

Wat is uw favoriete bezigheid?
Iemand zei eens dat er drie soorten mensen zijn: mensen die vooral in materie zijn geïnteresseerd, mensen die vooral in mensen zijn geïnteresseerd, en mensen die vooral in ideeën zijn geïnteresseerd. Ik behoor overwegend, maar zeker niet uitsluitend tot de laatste categorie.

Wat is uw voorstelling van de grootste ellende?
Wat is erger: het Revolutionair Tribunaal tijdens de Franse Revolutie of de Showprocessen onder Stalin? De vraag zou moeten zijn: leren we iets van ellende of is ze volkomen zinloos. Aeschylus zegt ergens in de Agamemnon: pathei mathos. Lijden loutert. Dat is zeker ook waar.

Wie is uw favoriete schrijver?
Ook daar is een helder antwoord op mogelijk: Plato.

Welk fictieve personage bewondert u het meest?
Hoe kun je nou een fictief personage bewonderen?

Wat is uw favoriete wet?
Seneca zegt ergens: behandel je mindere zoals je door je meerdere wilt worden behandeld. Of zou je dat geen wet noemen, maar een beginsel?

Welk levend persoon bewondert u het meest?
Ach, waar zijn de helden gebleven? Ik bewonder vooral dode mensen, vrees ik.

Wie uit de geschiedenis zou u wel willen zijn?
Ik ben niet erg jaloers aangelegd.

Welk wetsartikel zou u willen afschaffen?
Een groot deel van het bestuursrecht. Ik geloof in de noodzaak van een veel kleinere staat. En ik heb het volste vertrouwen in straf- en civielrecht, mits geaard in een levend moreel besef.

Aan welke eigenschap heeft u een hekel?
Een flink aantal. Maar favoriet is, geloof ik, hoogmoed gepaard aan onwetendheid. Een veel voorkomend ondeugdencomplex.

Wat is de meest overgewaardeerde deugd?
De aardigheid. Dat is de deugd die overblijft als je alle andere vergeten bent.

Wie is uw favoriete componist/muzikant?
De periode van, zeg, Monteverdi tot Schönberg. Als je ziet wat tegenwoordig voor muziek doorgaat, slaat je de schrik om het hart. Wat een neergang. Idem dito in de schilderkunst, de beeldhouwkunst, de literatuur. Ach jee. Hoe komen we dat ooit weer te boven?

Wat is uw favoriete reis?
De reis van het leven.

Welke historische figuren veracht u het meest?
Augustinus zegt: haat de zonde, maar heb de zondaar lief. Ik probeer niemand te verachten zonder als gevolg daarvan alles wat er gebeurt met de mantel der liefde toe te dekken.

Wat is uw favoriete arrest?
Ik prefereer arresten die kleine rechtsfilosofische traktaatjes zijn boven arresten waarin nauwelijks filosofisch wordt geargumenteerd. Dus: die van het Supreme Court en het Bundesverfassungsgericht zijn me liever dan die van de Hoge Raad der Nederlanden.

Wat is uw motto?
Via nec voluntas.



Verschenen in de NOVUM van april 2018

Terug naar nieuwsoverzicht