De rechtenstudent die op een nazomerse zaterdag van zijn koffiepauze voor het KOG geniet, zal normaal gesproken het ene na het andere bootje voorbij zien varen. Het stukje water bij de Steenschuur verbindt de Nieuwe Rijn met het Rapenburg en is daarom een populaire route voor schippers die een rondje door de Sleutelstad maken. Op zaterdag 17 september was er, op een oranje reddingssloep na, geen vaarverkeer te bekennen voor de rechtenfaculteit. In plaats van chique sloepjes en studenten op hun schuitjes lagen er deze dag honderden Leidenaren in het water.

De Rapenburg Race stond namelijk weer op het programma. De Rapenburg Race is, zoals de naam al doet vermoeden, een evenement waarbij er door de bekendste gracht van Leiden wordt gezwommen om geld op te halen voor het goede doel. De start ligt aan het begin van het Rapenburg en vanaf daar zwemmen de deelnemers een afstand van 800 meter naar de finish bij de Steenschuur. De eerste editie vond plaats in 2018, toen ging het opgehaalde geld naar educatieve projecten voor vluchtelingenkinderen. Sinds 2019 gaat de opbrengst van de zwemwedstrijd naar onderzoek om de kwaliteit van leven voor mensen met een dwarslaesie te verbeteren. In 2020 kon de Rapenburg Race helaas geen doorgang vinden vanwege corona, maar na een succesvolle editie in 2021 konden de Leidenaren dit jaar voor de vierde keer hun zwemkunsten laten zien.

Ondanks het tegenvallende weer - het was frisjes en het zonnetje deed maar weinig haar best - hing er de hele dag een feestelijke sfeer rondom het Rapenburg. Bij de start stond een jongen van de organisatie met een microfoon de bibberende deelnemers enthousiast te maken. Hij wordt aangevuld door de dj die vrolijke plaatjes staat te draaien. Bij de aanvang van iedere nieuwe ‘heat’ staan er weer veel mensen aan de kade om vrienden en familie aan te moedigen. De meeste toeschouwers lopen langs het water mee richting de finish om de dappere zwemmers van maximale steun te voorzien. En sommige zwemmers kunnen die support, gezien de verbeten gezichten, goed gebruiken. 

Dat is ook niet zo gek, 800 meter zwemmen is een stuk zwaarder dan je in eerste instantie zou denken. De meeste deelnemers zijn van mening dat de beruchte bocht bij Café L’Espérance het zwaarste punt is. Je denkt daar dat je er al bijna bent, maar de finish is op dat moment helaas nog niet in zicht. Het is dan nog een stukje doorbijten tot je voor het Kamerlingh Onnes Gebouw met behulp van het zogeheten ‘ponton’ het water kan verlaten. De deelnemers worden daar feestelijk onthaald door de organisatie met knalblauwe handdoeken en natuurlijk een mooie, glimmende medaille. Als de zwemmers zijn opgedroogd en een warme trui aan hebben getrokken, kan het feest beginnen. De organisatie heeft in de dagen voorafgaand aan het evenement het Van der Werfpark omgetoverd tot een knus festivalterrein. Onder het genot van een hapje en een drankje kunnen zowel de deelnemers als de toeschouwers de hele dag genieten van livemuziek van verschillende bandjes. 

Deze prachtige dag had natuurlijk niet kunnen plaatsvinden zonder de inzet van de talloze betrokken vrijwilligers. Elk jaar worden er elf studenten aangesteld om het evenement te organiseren. Ik sprak met een van hen, te weten: Maarten Bolscher. Hij geeft meteen aan dat deze elf studenten zeker niet de enige zijn die aan de basis van het succes liggen: “Er helpen heel veel mensen uit verschillende groepen mee om de Rapenburg Race jaarlijks tot een succes te maken. Van de vrijwilligers van het Rode Kruis en de Reddingsbrigade, studenten van verschillende studentenverenigingen tot aan onze Commissie van Advies en de vele revalidatiecentra: samen zetten we ons in voor een beter leven met een dwarslaesie!” Op mijn vraag wat naar zijn mening het mooiste moment van de dag was, weet Maarten snel antwoord te geven: “In de eerste heat zwommen zeven mensen met een dwarslaesie mee. Met deze enorme sportieve prestatie lieten zij aan alle toeschouwers én deelnemers zien wat het belang is van onderzoek naar een beter leven met een dwarslaesie. Het mooiste moment van de dag was voor mij het moment waarop zij door familie en vrienden uit het water werden gehaald en omhelsd werden. Bijzonder om te zien hoe zij zo’n tegenslag weten om te zetten in zoveel positieve energie!”.

Dit jaar nam een recordaantal van 750 zwemmers, verdeeld over elf heats, deel aan de Rapenburg Race. Ten opzichte van de vorige editie waren dit 1,5 keer zoveel deelnemers en dit resulteerde erin dat er een bedrag van ruim € 117.000 werd opgehaald! De reden dat de populariteit van het evenement zo is toegenomen komt onder andere doordat de organisatie dit jaar specifiek heeft geprobeerd om kinderen in Leiden enthousiast te maken voor de Rapenburg Race. Maarten vertelt dat zij langs verschillende basisscholen zijn gegaan om uitleg te geven over de stichting en het goede doel, waardoor er dit jaar ook deelnemers van twaalf jaar door de gracht zwommen. Naast de jonge bewoners van Leiden wist de organisatie dit jaar ook weer de oudere doelgroep te bereiken; de oudste deelnemer was maar liefst 70 jaar! Het feit dat zoveel enthousiaste studenten, Leidenaren en revalidanten samen deze sportieve uitdaging aangaan, is in zijn ogen ook wat de Rapenburg Race het leukste evenement van Leiden maakt. 

Ook volgend jaar zal er weer een nieuwe editie van de Rapenburg Race plaatsvinden, met hopelijk nog meer deelnemers en een nog hogere opbrengst voor het goede doel.